رگا

صادق طباطبایی:

کتاب را حافظه بشریت خوانده اند. مجموعه دانش و معارف تاریخ مدّون چند هزار ساله را در کتاب می توان یافت. هیچ کدام از وسایل ارتباطی، ژرفای لازم را در اندیشه و تفکر و حوزه قدرت خلاقیت انسان آن گونه که خواندن و نوشتن پدید می آورد، ایجاد نمی کند. از این رو ترویج کتاب و کتاب خوانی، وظیفه و رسالت اصلی دست اندرکاران فرهنگ و دانش جامعه ما می باشد.

در شرایطی که روابط پیچیده اجتماعی و مشکلات روزمرّه، توان مطالعه را حتی برای علاقه مندان به کتاب کاهش داده است، و وجود رسانه های سمعی و بصری خودی و غیرخودی، به دلیل سهولت برقراری ارتباط، اوقات فراغت آنان را پر می کند و به موازات آن، مشکل گرانی کاغذ و وسایل چاپ، نیازهای مالی دست اندرکاران به ویژه نویسندگان، مترجمان و مؤلفان را تأمین نمی کند، نمی توان برای گسترش عناوین و افزایش تیراژها و کشاندن انسان ها به دنیای کتاب، به شعار و موعظه بسنده کرد.

آثار هلاکت بار و چندجانبه رسانه های ماهواره ای و ابعاد خطرناک و مرموز آن، به اندازه کافی، روشن و چشم گیر است. اثرات سوء تلویزیون و تماشای آن، حتی در بزرگسالان، و نیز دگرگونی هایی که تماشای این جعبه جادو در کاهش قوای فکر جوانان و حتی خردسالان قبل از دوران دبستان برجای می گذارد، جای تردید، باقی نمی گذارد که رهبران جامعه باید همه توان و امکانات موجود خود را بسیج کنند و یک جریان و نهضت عمومی کتاب خوانی را تدارک ببینند.

به نظر نگارنده، این مسأله آن اندازه از اهمیت برخوردار است که حتی باید با اختصاص درآمد حاصله از فروش یک روز نفت در سال برای تهیه وسایل لازم چاپ و نشر، مقدمات توزیع ارزان و حتی در پاره ای از سطوح رایگان کتاب را تدارک دید. پرداختن سوبسید برای کتاب، بدون تردید، از تهیه پنیر و روغن ارزان کم اهمیت تر نیست.

اگر به ضرورت گسترش نشر کتاب و فراگیر شدن کتاب خوانی برای حفظ فرهنگ انسانی و تقویت قدرت دفاعی انسان در برابر یورش پیام آوران ویرانگر، اعتقاد داریم، باید از همه راه های ارشادی و تشویقی، بهره جوییم، و حتی با برگزاری مسابقه های منطقه ای و سراسری، شوق و ذوق را در افراد جامعه، به ویژه جوانان برانگیزیم.

اسلام پرچمدار کتابخوانی

من هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می افتم، قلبا غمگین و متاسف می شوم. این به خاطر آن است که درکشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلا ده برابراین میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد. اگر به دلیل پرچمداری تفکر اسلامی و حاکمیت اسلام به حساب بیاورید، این معناصدق می کند؛ چون اسلام به کتاب خواندن و نوشتن، خیلی اهمیت می دهد. اگر هر منصفی به بیانات نبی اکرم اسلام و ائمه (علیهم السلام) و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که اینها در چه زمانی به کتاب و کتابخوانی دعوت می کردند و فرا می خواندند، همه افسانه ها از ذهنش شسته خواهد شد و خواهد فهمید که دشمنان اسلام جز این نداشتند که افسانه های کتاب سوزی و کتاب ستیزی را برسر زبانها بیندازند، چون اسلام پرچمدار کتابخوانی است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم. کتابخوانی یکی از دغدغه بسیاری از شهدا نیز بوده است، رزمندگان اسلامریال متاثر از این همت و سنت، هم در زمانی که به تحصیل اشتغال داشته‌اند و هم در گاه جهاد و رزم در میدان‌های جنگ تحمیلی، به مطالعه اهتمام داشتند و کتابخانه‌های زیادی را در حد میسور دایر کردند.

بسیاری روایت کرده‌اند که آنها اگر وجهی را به دست می‌آوردند، آن را در خرید کتاب و مطالعه آن هزینه می‌کردند. با کتاب‌های خاک خورده در منازل، کتابخانه درست می‌کردند و جوانان و نوجوانان را با کتاب و مطالعه آشنا می‌کردند. کتاب را بهترین هدیه می‌دانستند و به هر صورت ممکن در ترویج کتابخوانی تلاش می‌کردند.

برای ملتی که می‌خواهد راه شهیدان خود را پاس دارد و به آنان اقتدا کند، آگاهی از خصوصیات و تلاش‌های شهدا، بسیار مهم است. در این بین اماتصور نمی‌شد که تعداد زیادی از خاطرات مطالعه و کتابخوانی از شهدا وجود داشته باشد.

دوتا از روایت‌هایی که از شهدا در زمینه کتابخوانی منتشر شده است را در ذیل می‌خوانید:

شهید ناصر ترکان / با پای شکسته کتابخانه را ساماندهی می‌کرد!

ناصر دوست داشت تا با ترویج کتابخوانی به گسترش فرهنگ اسلامی در بین جوانان همت گمارد و در این راه تلاش زیادی کرد.

برادر ناصر درباره اهتمام او به کار کتابخانه و امور فرهنگی می‌گوید: «ناصر یک موتورسیکلت داشت و با آن به هنرستان می‌رفت. اوایل سال تحصیلی بود که او تصادف کرد و پایش شکست و چند وقتی نتوانست به هنرستان برود. ناصر در این مدت با پای گچ گرفته به کتابخانه‌ای که با دوستانش تاسیس کرده بود، می‌رفت تا فعالیت کتابخانه متوقف نشود و امور کتابخانه را ساماندهی می‌کرد.»

شهید عطاالله منصوری / پیاده می‌رفت و پولش را کتاب می‌خرید!

آن‌قدر به کتاب علاقه داشت که بیش‌تر مسیرهای رفت و آمدش را پیاده می‌رفت تا پول کرایه ماشین را جمع کند و کتاب بخرد. شب‌ها تا دیروقت مطالعه می‌کرد. معتقد بود چهار-پنج ساعت خواب برای تجدید قوا کافی است. هدیه انتخابی‌اش کتاب بود.

برای دیدنم به تهران آمد. دوتا ساک همراهش داشت. گمان کردم سوغات آورده. وقتی باز کرد،‌ همه‌اش کتاب بود. وقتی خواست برگرددد، پول برای رفتن نداشت، چون همه را کتاب خریده بود.

شهید قدرت‌الله ساسانی / وقت طلاست، نباید هدر داد

توی منطقه، آموزش فشرده برگزار می‌شد. خسته و کوفته برمی‌گشتیم داخل چادر. بیش‌تر بچه‌ها جمع می‌شدند دور هم و بگو و بخند داشتند. او می‌رفت گوشه‌ای، کتایش را بیرون می‌آورد و مطالعه می‌کرد. سر‌به‌سرش می‌گذاشتند که: «بچه‌مان گوشه‌گیر شده!»

می‌گفت:‌ «وقت طلاست، نباید هدرش داد. اگر بیایم داخل جمع شما که نمی‌توانم مطالعه کنم.»